PSALMI 44

Romani Psalmi 44, të cilin Danillo Kishi e shkroi në moshën 25-vjeçare, është rrëfim mbi Aushvicin, ku vdiq edhe babai i tij. Ky nuk është romani i vetëm ku Kishi trajton tragjedinë më të madhe të shekullit të kaluar, por është më i trishti dhe më i brishti. E, gjithashtu, është një roman i sertë, sepse, nëpërmjet doktorit Josef Mengele, i njohur si engëlli i vdekjes, e që në këtë roman quhet Dr. Niçe, hyn në dialogim të pamëshirshëm me filozofinë niçeane, e cila u përdor dhe u keqpërdor nga nacistët.
Në këtë roman lirik, rrëfimi vjen si traumë, si gulçim dhe si shpërthim, ndërsa përshkrimi i situatave makabre vjen si britmë autoriale për vdekjen e njeriut dhe të humanizmit. Ky roman në njërën anë, me disa skena tmerri, të bën t’i mbyllësh sytë, kurse në anën tjetër të fton t’i bësh sytë katër për të lexuar mes rreshtash.